طرح سير مطالعاتي (بر اساس بولتنهاي دفتر مطالعات و تدوين تاريخ ايران) سیر تاریخی
دوران مشروطه:
1.مشروطه ايراني 2. انقلاب مشروطيت 3. قبله عالم
دوران رضاخان:
1.ايران برآمدن رضاخان، برافتادن قاجار و نقش انگليسيها 2.شش سال در دربار پهلوي(خاطرات محمد ارجمند سرپرست تلگرافخانه مخصوص رضاشاه) 3.خاطرات و اسناد سپهبد حاجعلي رزمآرا 4. خاطرات و تألمات دكتر مصدق ·
دوران محمدرضاپهلوی:
1. خاطرات ابوالحسن ابتهاج 2.گذر عمر(خاطرات سياسي باقر پيرنيا، استاندار استانهاي فارس و خراسان و نايبالتوليه آستان قدس رضوي 1332-1350) 3.خاطرات علينقي عاليخاني(وزير اقتصاد 1341-1348) 4. يادداشتهاي اميراسدالله علم ·
نهضت ملي:
1.نيروهاي مذهبي بر بستر حركت نهضت ملي 2.بازخواني نهضت ملي ايران 3.كارنامه سياسي دكتر محمد مصدق 4.خاطرات شعبان جعفري(شعبان بيمُخ)
دوران انقلاب اسلامي:
1. قبل از انقلاب:
1. مقدمهاي بر انقلاب اسلامي 2. خاطرات دوسفير 3. از كاخ شاه تا زندان اوين(خاطرات احسان نراقي) 4. جريانها و سازمانهاي مذهبي سياسي ايران
2. بعد از انقلاب:
1. خاطرات هاشميرفسنجاني (انقلاب و پيروزي سالهاي 57-58، انقلاب در بحران سال 59، عبور از بحران سال60، پس از بحران سال 61، آرامش و چالش سال62، بسوي سرنوشت سال 63) 2. جريانشناسي فرهنگي بعد از انقلاب اسلامي (1380-1357)3. گروگانگيري و جانشينان انقلاب
جريانهاي سياسي:
الف: چپ
1.خاطرات نورالدين كيانوري 2.مهاجرت سوسياليستي و سرنوشت ايرانيان 3. كنفدراسيون (تاريخ جنبش دانشجويان ايراني در خارج كشور 57-1332) 4.گذشته چراغ راه آينده است (تاريخ ايران در فاصله دو كودتا 1332-1299) ·
ج: سازمان مجاهدين 1 از نهضت آزادي تا مجاهدين (خاطرات لطفالله ميثمي) 2.خاطرات احمد احمد 3. بر ما چه گذشت (خاطرات محمدرضا اسكندري)
د: نيروهاي اسلامي 1. ناگفتهها (خاطرات شهيد حاج مهدي عراقي) 2. خاطرات و مبارزات حجتالاسلام فلسفي 3. مسي به رنگ شفق (خاطرات و مبارزات سيدكاظم موسويبجنوردي)
مزاياي اين طرح مطالعاتي بطور معمول مشاهدات، بالاترين اولويت را در برقراري ارتباط با رخدادها و پديدههاي اطرافمان دارد. اقوال منابع مورد اعتماد نيز در رده بعدي قرار ميگيرند. همچنين دستيابي به روايت عناصر دخيل در حوادث ميتواند در شكلدهي باورهاي ما نسبت به آنچه در جريان آن نبودهايم مؤثر واقع شود. نسل جوان دانشجوي امروز از يكسو خود شاهد تحولات اخير كشورمان نبوده و از ديگر سو منابع مورد وثوق او - كه منطقيترين آن دانشجويان دوره قبل او بحساب ميآيند - نتوانستند تجربيات و مشاهدات خود را به صورت تشكيلاتي به اين نسل منتقل سازند. در واقع اعتماد شديد دانشجويان به تجربيات سازمان صنفي خود موجب ميشد كه براحتي كولهبار تجربيات تاريخي آنها را بپذيرند اما انقطاعي كه بعد از دهه اول انقلاب عامدانه و آگاهانه در جنبش دانشجويي ايجاد شد، موجب گرديد كه اين جنبش بسياري از اندوختههاي تاريخي خود را از دست بدهد. در چنين شرايطي به نظر ميرسد بازخواني روايتهاي دست اول از عناصر دخيل در صحنههاي گوناگون سياسي و اقتصادي ميتواند منابع قابل اعتنايي را در دسترس دانشجويان قرار دهد. بديهي است اين منابع به مقتضاي جايگاهها و اهداف فردي و تشكيلاتي يا اداري راويان آنها، دربردارنده واقعيتها و تحريفاتي در كنار يكديگر است. دفتر مطالعات و تدوين تاريخ ايران با عنايت به اين امر، ضمن ارائه اصل خاطرات و مكتوبات، تلاش كرده است تا در قالب نقدهايي مستند به روايتهاي شخصيتهاي همگون با راويان، سره را از ناسره مشخص سازد و بدين ترتيب قدرت تميز و تشخيص مخاطبان را تقويت كرده و حافظه تاريخي آنان را به گونهاي كه گويا در صحنه رخدادها حضور يافتهاند، سامان دهد. دفتر مطالعات و تدوين تاريخ ايران